Prawa miejskie

Przywilej immunitetowy króla Władysława Jagiełły dla Arnolda z Wałdowa z 17 sierpnia 1393 r. zezwalający przenieść wieś Mroczę z prawa polskiego na magdeburskie i ustanowić miastem (Kodeks Dypl. Wielkopolski t. III nr 1937).

,,W imię Pańskie amen. Na wieczną rzeczy pamiątkę Władysław z łaski Bożej Król Polski, Wielki Książę Litewski i dziedzic Rusi lid. podajemy do wiadomości zarówno współczesnym, jak potomnym, którzy tę wiadomość otrzymają, troskliwie i dokładnie rozważając wdzięczne i pożyteczne względy oddania oraz pewną stałość wiary, którymi Arnold z Wałdowa, umiłowany nasz wierny, dla uświetnienia i powiększenia naszego majestatu w swej działalności się kierował i tak jak przedtem, co za godne uznajemy jak najdoskonalej będzie się kierował, z uwagi na to pragnąc jego samego z naszej królewskiej szczodrości szczególnym przywilejem wesprzeć, wieś jego zwaną Mrocza, położoną w powiecie nakielskim, miastem czynimy, lokujemy, przemieniamy i przenosimy z prawa polskiego na prawo niemieckie, które zwie się magdeburskim, na wieczne przetrwanie.

Zaiste pragniemy i postanawiamy, aby to miasto po wsze czasy nazywane było jak przedtem, tym samym imieniem Mrocza, oddalając od tego miasta Mrocza wszystkie prawa polskie, normy i wszystkie zwyczaje, które zwykły wprowadzać zamieszanie (do) samego prawa niemieckiego. Ponadto wyłączamy, oddzielamy i na stale zwalniamy wszystkich mieszczan, mieszkańców przedmieścia, zagrodników, młynarzy, wszystkich mieszkańców wspomnianego miasta spod wszelkiego prawa, wymierzania sprawiedliwości i władzy wszystkich naszego królestwa wojewodów, kasztelanów, sędziów, podsędków, osób urzędowych lub urzędników jakkolwiek by się nazywali; ci (mieszkańcy) wezwani w sprawach tak wielkich jak małych np. kradzieży, przelewu krwi, zabójstwa, podpalenia, uszkodzenia członków i w jakichkolwiek innych gwałtach, przed nimi albo którymś z nich bynajmniej nie będą odpowiadali, ani nie będą aresztowani w celu odbycia kary; ale mieszczanie, mieszkańcy przedmieścia i inni mieszkańcy wymienionego miasta tylko przed swoimi wójtami, wójtowie zaiste przed wymienionym Arnoldem lub jego prawnymi następcami, albo przed nami (królem - dop. aut.) lub naszym sądem generalnym, tak długo jak sam Arnold lub jego następcy w wymierzaniu sprawiedliwości byliby niedbali lub opieszali, tedy jednak, gdy listem naszym opieczętowanym naszą pieczęcią będą wezwani, wtedy nie inaczej niż na podstawie (mocą) swojego prawa niemieckiego będą sądownie zobowiązani odpowiedzieć każdemu na zarzuty.

W wyżej wymienionych sprawach karnych i zbrodniach karanych śmiercią, dajemy wójtom wspomnianego miasta tę władzę do sądzenia, karania, zmuszania do poprawy, wyrokowania, oddalania i udzielamy pełnego i wszelakiego przyzwolenia, o ile tego wymaga i uznaje za potrzebne prawo niemieckie we wszystkich jego artykułach, warunkach, sentencjach i punktach, a nasze prawa królewskie we wszystkim i przez wszystko zachowując nietknięte.

Chcemy ponadto, aby wspomniane miasto Mrocza miało wszystkie prawa obciążeń z których to praw Sępolno cieszy się, korzysta i raduje.

Dlatego pragnąc korzyść z lokacji rzeczonemu miastu, mieszczanom i innym mieszkańcom uczynić znaczniejszą, dajemy mieszczanom rzeczonego miasta i jego mieszkańcom cotygodniowy targ w środy i przekazujemy na stałe i w przyszłości, zezwalając wszystkim i każdemu z osobna kupcom, skądkolwiek by przybyli z towarami i dobytkiem swoim jakiegokolwiek rodzaju i gatunku, na wolną sprzedaż, kupno i korzystanie z zysku.

Poświadczeniem tego dokumentu jest pieczęć nasza do niego przywieszona.

Sporządzono i dano w Krakowie... roku Pańskiego 1393, w obecności: wojewodów Sędziwoja Kaliskiego, Spytka Krakowskiego kasztelanów Krystyna Sandomierskiego, Imrama Zawihojskiego, Dymitra marszałka, Tomasza podczaszego krakowskiego i innych licznych naszych wiernych i wiarygodnych. Sporządzono ręką czcigodnego Zaklicza, kanclerza naszego dworskiego, umiłowanego wiernego, dokument podpisany przez Andrzeja Kaliskiego".

Tłumaczyli z łaciny A. Brzóstkowska, B. Rogalski.

Transumpt potwierdzony został przez: Sigismundus rex Poloniae… etc. 1523 Mart. 31, Cracoviae in conventione generali, kopiowany na karcie pergam, bez śladu przywieszenia pieczęści w Grodzie Nakielskim na żadanie burmishrza i rajców m. Mrocza r. 1651 Jun. 15. Pod tym dokumentem przepisany jest po szerokim odstępie inny lokacyjny wydany m. Mrocza przez: Christophoru Kostka de Stemberk pnalatinus Pozan… etc. 1582 Aug. 23, ówczesnego dziedzica, in Castro Mrocza, (w zamku – dworze mroteckikim).

drukuj

« powrót

GESUCHT !!!

POSZUKIWANE !!!

e-mail

Prawa miejskie